1. Giới thiệu
- Tên thường gọi: Đau khuỷu tay ngoài, khuỷu tay người chơi tennis
- Nguyên nhân: Tổn thương gân cơ duỗi cổ tay, chủ yếu là cơ duỗi cổ tay quay ngắn – do lặp lại động tác duỗi cổ tay, xoay cẳng tay hoặc nắm chặt đồ vật.
- Đối tượng hay gặp: Người chơi thể thao dùng tay nhiều (tennis, cầu lông…), người làm việc tay lặp đi lặp lại (thợ mộc, đánh máy, bưng bê nặng…).
2. Triệu chứng thường gặp
- Đau ở mặt ngoài khuỷu tay, lan xuống cẳng tay.
- Đau tăng khi:
- Duỗi cổ tay hoặc duỗi ngón tay.
- Xoay sấp cẳng tay (vặn tay).
- Nắm chặt đồ vật (cầm ly, mở nắp chai…).
- Ấn vào vùng dưới lồi cầu ngoài 1–2 cm sẽ đau.
- Có thể yếu lực tay khi cầm nắm.
3. Chẩn đoán
- Chủ yếu dựa vào khám lâm sàng.
- Thường không cần chụp phim, trừ khi cần loại trừ bệnh khác.
- Siêu âm hoặc MRI chỉ dùng khi cần xác định tổn thương gân cơ.
4. Điều trị và phục hồi
Giai đoạn đầu
- Nghỉ ngơi, tránh các động tác gây đau.
- Chườm lạnh khi đau cấp, có thể dùng nhiệt ấm để thư giãn cơ.
- Đeo băng đối lực cẳng tay hoặc nẹp cổ tay khi làm việc/tập luyện.
- Giảm đau bằng thuốc theo chỉ định bác sĩ.
Vật lý trị liệu
- Kéo giãn cơ duỗi cổ tay nhẹ nhàng.
- Bài tập cơ ly tâm (eccentric) để tăng sức mạnh gân cơ.
- Điều chỉnh tầm vận động và tư thế cổ tay – vai – cột sống cổ.
- Có thể phối hợp xoa bóp, di động khớp, hoặc giải phóng mô mềm.
Tập tại nhà (khi hết đau cấp)
- Kéo giãn cơ duỗi cổ tay: Duỗi khuỷu, gập cổ tay xuống, giữ 20–30 giây, lặp lại 3–5 lần.
- Tăng sức mạnh cơ ly tâm: Dùng tạ nhẹ hoặc chai nước, duỗi cổ tay chậm rãi, sau đó hạ xuống từ từ.
- Tăng dần cường độ, nhưng không tập khi đang đau nhiều.
Các biện pháp khác
- Tiêm corticoid tại chỗ: Giảm đau ngắn hạn nhưng có thể tái phát, chỉ cân nhắc khi đau kéo dài.
- Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Có thể giúp phục hồi ở trường hợp khó trị.
5. Phòng ngừa tái phát
- Khởi động kỹ trước khi chơi thể thao hoặc làm việc nặng.
- Điều chỉnh kỹ thuật đánh bóng, nâng – cầm vật nặng.
- Nghỉ giải lao khi phải làm việc lặp lại nhiều.
- Duy trì tập cơ cẳng tay và vai.