Khi bạn vừa trải qua phẫu thuật cột sống – như mổ thoát vị đĩa đệm – thì điều quan trọng tiếp theo không chỉ là chờ cho vết mổ lành. Việc phục hồi chức năng (PHCN) đúng cách sẽ giúp bạn:
- Giảm đau nhanh hơn
- Lấy lại sức mạnh và linh hoạt
- Tránh tái phát
- Sớm quay lại sinh hoạt, làm việc, và vui sống như trước
Hãy cùng Companion đồng hành với bạn trên hành trình này.
🎯 Mục tiêu của phục hồi
- Giảm đau và giảm sưng
- Bảo vệ vết mổ, hỗ trợ quá trình lành thương
- Tăng cường sức mạnh cơ bụng, lưng và chân
- Cải thiện dáng đi, tư thế và vận động đúng cách
- Quay lại sinh hoạt, làm việc và thể thao (nếu cần)
📆 Các giai đoạn phục hồi
Giai đoạn 1 (0–6 tuần): Làm quen sau mổ
- Bạn có thể đứng dậy, đi lại nhẹ nhàng sớm, thậm chí trong ngày đầu.
- Bắt đầu các bài tập nhẹ:
- Gồng cơ bụng, xoay cổ chân
- Nghiêng nhẹ xương chậu
- Tập đi ngắn 5–10 phút, nhiều lần trong ngày
- Chú ý: Tránh ngồi quá lâu một chỗ, thay đổi tư thế thường xuyên.
📌 Khi bạn có thể đi bộ 10 phút mà không tăng đau, là lúc tiến sang giai đoạn 2.
Giai đoạn 2 (6–12 tuần): Lấy lại sức mạnh
- Tập Plank, Bird-Dog, gập bụng nhẹ (đúng tư thế)
- Tăng cường cơ chân: Squat nhẹ, đứng nhón gót, bước lên bậc
- Tập giãn cơ: Cơ gấp hông, gân kheo (nếu không đau)
- Tập thăng bằng và điều chỉnh tư thế để lưng ổn định
📌 Có thể làm việc nhẹ nhàng, đứng/ngồi 30 phút liên tục mà không tăng triệu chứng.
Giai đoạn 3 (sau 12 tuần): Trở lại cuộc sống
- Duy trì tập luyện: Lưng – bụng – chân
- Tập đi bộ dài hơn, đạp xe, bơi (trừ bơi ếch hoặc bơi quá mạnh)
- Tập bài toàn thân: gánh tạ nhẹ, mô phỏng công việc nếu cần
- Quay lại làm việc và sinh hoạt bình thường
📌 Sau 3–6 tháng, nhiều người có thể quay lại thể thao nhẹ hoặc công việc bình thường nếu đạt đủ sức mạnh và độ linh hoạt.
🛠 Các kỹ thuật hỗ trợ
- Vật lý trị liệu:
- Chườm nóng/lạnh
- Điện xung (TENS)
- Siêu âm
- Kéo giãn nhẹ nếu có chỉ định
- Hướng dẫn tư thế đúng:
- Cách ngồi – nằm – đứng – cúi – nâng vật sao cho không gây áp lực lên lưng.
- Giáo dục dự phòng tái phát:
- Biết khi nào cần dừng lại
- Cách xử lý cơn đau nhẹ tái phát
- Tập thường xuyên và đúng cách
❗ Khi nào nên đi khám lại?
- Cơn đau tăng đột ngột hoặc lan xuống chân
- Tê hoặc yếu chân không cải thiện
- Rối loạn tiểu tiện (bí tiểu, són tiểu)
- Sưng, nóng, đỏ vết mổ, sốt
📞 Hãy liên hệ bác sĩ hoặc chuyên gia PHCN nếu bạn có dấu hiệu bất thường.
🎓 Kinh nghiệm từ người đi trước
“Tôi hồi phục hoàn toàn sau 4 tháng. Nhờ tập đều và làm đúng hướng dẫn, tôi không chỉ hết đau mà còn chơi được cầu lông lại. Quan trọng nhất là không nôn nóng và biết lắng nghe cơ thể.” – Nam, 45 tuổi
✅ Lưu ý nếu bạn được cố định cột sống (fusion)
- Không gập, xoay lưng quá mức trong 6–12 tuần
- Không dùng các thiết bị điện trị liệu mạnh vào vùng có kim loại
- Tập trung vào cơ mông, bụng để hỗ trợ tư thế
- Tránh các bài kéo giãn mạnh cột sống