📌 ĐẠI CƯƠNG
Dây chằng chéo sau (PCL) là một trong những dây chằng chính giữ cho khớp gối vững chắc. Sau phẫu thuật tái tạo PCL, quá trình tập phục hồi đóng vai trò rất quan trọng để giúp bạn đi lại, vận động và quay lại sinh hoạt hay chơi thể thao.
Quá trình phục hồi thường kéo dài từ 6–9 tháng, chia thành 4 giai đoạn chính.
🗓️ GIAI ĐOẠN 1: 0–4 TUẦN SAU MỔ
🎯 Mục tiêu:
- Giảm sưng, đau
- Duỗi gối thẳng trở lại
- Tập kiểm soát cơ chân (cơ tứ đầu)
📌 Cần lưu ý:
- Đi nạng và mang nẹp gối khi đứng, đi
- Không tập bài cho cơ gân kheo (mặt sau đùi)
- Không đạp xe, không duỗi gối bằng cách nằm sấp
🧘♂️ Bài tập tại nhà:
- Co cơ tứ đầu (gồng đùi)
- Nâng chân thẳng
- Gập gối nhẹ nhàng bằng cách trượt tường hoặc dùng tay hỗ trợ
- Duỗi gối đặt chân trên gối nhỏ
🗓️ GIAI ĐOẠN 2: 5–8 TUẦN SAU MỔ
🎯 Mục tiêu:
- Đi lại không cần nạng
- Gập gối tăng dần đến 120°
- Đứng một chân vững
📌 Cần lưu ý:
- Ngưng nẹp nếu kiểm soát chân tốt
- Vẫn chưa tập gân kheo hoặc đạp xe
🧘♂️ Bài tập tại nhà:
- Squat nhẹ nhàng (gập gối tối đa 70°)
- Tập thăng bằng
- Tập dáng đi, bước đều
- Tăng cường cơ mông và cơ lưng bụng
🗓️ GIAI ĐOẠN 3: 12–16 TUẦN SAU MỔ
🎯 Mục tiêu:
- Làm chủ động tác như bước lên bục, squat, lunge
- Bắt đầu tập nhảy nhẹ (nhảy 2 chân)
📌 Cần lưu ý:
- Vẫn tránh tập trung gân kheo chuỗi mở
- Kiểm soát kỹ khi thực hiện động tác mới
🧘♂️ Bài tập tại nhà:
- Tăng dần độ khó squat/lunge
- Tập thăng bằng khi nhảy
- Tăng dần bài tập thân mình và nhiều mặt phẳng
🗓️ GIAI ĐOẠN 4: 5–9 THÁNG SAU MỔ
🎯 Mục tiêu:
- Quay lại thể thao hoặc công việc nặng
- Vận động linh hoạt, không đau, không sưng
📌 Cần lưu ý:
- Không được đau quá 24h sau tập
- Tránh sưng tấy
🧘♂️ Bài tập tại nhà:
- Tập các kỹ năng gần giống thể thao (nhảy, xoay người…)
- Tập chạy nhẹ nếu bác sĩ cho phép
- Tăng cường sức mạnh toàn thân
⚠️ KHI NÀO CẦN TÁI KHÁM NGAY?
- Đau nhiều không giảm
- Sưng to, đỏ, sốt
- Khó đi lại hoặc không kiểm soát được chân
- Có cảm giác lỏng gối, lệch trật
🧠 LỜI KHUYÊN
- Phục hồi sau mổ PCL cần kiên nhẫn. Tập sai hoặc quá sức dễ làm hỏng kết quả mổ.
- Hãy theo sát lịch tái khám và chương trình tập luyện.
- Luôn hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên phục hồi khi có điều gì không rõ.